We zijn van start met Hollandse Luchten in de Gooi en Vechtstreek. Op 29 november kwamen bewoners uit Gooise Meren, de BEL-gemeenten en Hilversum samen om het te hebben over luchtkwaliteit in hun omgeving. Onder andere vanwege de ligging naast de A1, de scheepvaart op het Gooi-en Eemmeer en de houtstook zijn er vele vragen. De bewoners zullen zelf aan de slag gaan met meten om hun omgeving in kaar te brengen en sommigen zijn ook benieuwd hoe zij zelf kunnen bijdragen aan een schonere leefomgeving.
In Gooise Meren en de BEL-gemeenten zal gestart worden met metingen. Maar in Hilversum wordt al een aantal jaar gemeten. Onder de noemer Meetbaar Hilversum hebben bewoners zich verenigend en meten ze fijnstof met eigen sensoren van Luftdata. Zo proberen ze meer bewustzijn te creëren voor verbetering van de leefbaarheid in de eigen omgeving. De groep sluit zich onder andere bij Hollandse Luchten aan voor de data-analyse bijeenkomsten, de stikstofmetingen en de pilot over geluid.
In het regiokantoor van Gooi en Vecht leren we over Hollandse Luchten en luchtkwaliteit. Voor de nieuwe meetperiode zullen we met zowel fijnstof als stikstofmetingen aan de slag gaan. Jeroen Olthof, gedeputeerde van de Provincie Noord-Holland voor onder andere Leefbaarheid, Gezondheid en Milieu, is ook aanwezig. Hij toont zijn enthousiasme voor de start van de meetperiode en benadrukt het belang van samen met bewoners meten: ‘jullie hebben dezelfde informatie als wij!’.
Daarnaast zijn ook de wethouders van Blaricum, Eemnes en Laren aanwezig: Frans Cornelis, René ten Have en Flip de Groot. De motivatie om als gemeente mee te doen aan Hollandse Luchten zien allen als volgt: ‘meten is weten’ of hoe Flip het omschreef: ‘samen bereik je meer’. Frans omschrijft zichzelf als een echte béta en hecht veel waarde aan het gebruik van sensoren voor metingen om zo meer kennis te vergaren. René benadrukte ook de meerwaarde van het uitbreiden van het meetnetwerk: de burgermetingen zullen een aanvulling zijn op de officiële meetstations door heel Nederland.
Mark, een van de bewoners die vanaf het begin al nauw betrokken is bij Hollandse Luchten, hecht ontzettend veel waarde aan de betrokkenheid van veel bewoners. Hij wil graag aantonen dat luchtvervuiling een maatschappelijk probleem is waarbij een grote groep sterk staat in de zoektocht naar een oplossing. Hij ziet de komende meetperiode als een manier om mensen bij elkaar te brengen en, wat er dan ook uit de metingen zal komen, er gezamenlijk iets mee te gaan doen.
Tobias Coster vertelt namens de GGD Amsterdam meer over stikstof en fijnstof, de gezondheidseffecten daarvan en de monitoring van luchtkwaliteit. Hij laat zien dat de gemiddelde concentraties PM2.5 (fijnstofdeeltjes) in de Gooi en Vechtstreek zo rond de 8 tot 10 microgram per kubieke meter ligt. De hele presentatie van de GGD Amsterdam is te vinden onderaan deze pagina.
In de Gooi- en Vechtregio zullen naast de sensoren van Meetbaar Hilversum die al in Hilversum hangen 30 extra fijnstofsensoren uitgedeeld worden en zo’n 15 Palmes buisjes voor het meten van stikstof. Tijdens deze eerste bijeenkomst stelden we de meetvragen op voor het komende jaar. Op basis van deze vragen zullen we tijdens de tweede bijeenkomst op 15 december het meetplan opstellen waarbij de locaties van de sensoren bepaald zal worden. Enkele voorbeelden van meetvragen zijn: “hoe draagt het verkeer op snelwegen bij aan fijnstof- en stikstofuitstoot op plekken waar veel buiten gerecreëerd wordt (met name gericht op piekbelasting)?” of “hoe effectief is een geluidswal voor het tegenhouden van stikstofdioxide?”. Hierbij kan ook onderscheid gemaakt worden tussen de invloed bij verschillende windrichtingen. Leden waren ook benieuwd naar het effect van de hoeveelheid fijnstof van lokale bronnen als houtstook of scheepvaart. Er waren ook vragen van technische aard: hoe verhouden de sensoren zich tot de metingen van Meetbaar Hilversum?
Een deel van de vragen kunnen aan de hand van de data die worden opgehaald beantwoord worden. Echter zijn er ook vragen waarbij dat niet altijd mogelijk is. Bronbepaling blijft bijvoorbeeld vaak lastig omdat fijnstof zich na uitstoot al snel in grote wolken verspreid. Het RIVM heeft wel een online tool beschikbaar die inzicht geeft in bronnen van fijnstof per gemeente: https://gcn-app.rivm.nl/. Daarnaast zijn vragen over vliegverkeer ook heel moeilijk te beantwoorden om diezelfde reden. Vliegtuigen vliegen zo hoog over dat de fijnstof als een deken uitstpreid op de grond. Tijdens de tweede bijeenkomst op 15 december gaan de bewoners samen met het RIVM het meetplan opstellen om hun meetvragen te beantwoorden.
Inmiddels is ook de tweede bijeenkomst van Hollandse Luchten in de Gooi en Vechtstreek geweest. Benieuwd naar hoe die is verlopen? Lees het verslag van de tweede bijeenkomst.