Foto CC BY-NC-ND Annabel Thomas, Waag Futurelab, 2024

Verslag: Vragen stellen over stikstofdioxide in de lucht in Haarlem en de IJmond

Tobias Koster van de GGD Amsterdam komt langs om al onze vragen te beantwoorden omtrent het meten van stikstofdioxide met Palmesbuisjes.

Op 17 juli, net voor de zomervakantie, kwam een groep geïnteresseerde bewoners uit Velsen, Heemskerk, Beverwijk en Haarlem bij elkaar in de Broedmachine in Beverwijk om meer te leren over de metingen van stikstofdioxide door Tobias Koster van de GGD Amsterdam. Een aantal geïnteresseerden sloot online aan. We hebben veel geleerd over stikstofdioxide en konden zeer specifieke vragen stellen. Hier kan je de presentatie van Tobias downloaden om in te zien waar we het over hebben gehad.

Hieronder vind je de belangrijkste drie punten die we als groep hebben meegenomen van deze avond.

Verkeer en drukke wegen

Stikstofdioxide wordt in regio Haarlem en IJmond vooral uitgestoten door auto’s en verkeer. De invloed van wegen is dan ook duidelijk te zien in de metingen. In Haarlem valt vooral het punt bij de Amsterdamse Poort op. In 2023 was het jaargemiddelde daar 21.4 microgram per m3, en in 2022 zelfs 26 microgram per m3. Dat is boven de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie, maar ook boven het voorstel van de nieuwe grenswaarden van de EU voor 2030. Ook de locatie waar wij ons bevinden, op de Parallelweg in Beverwijk, laat hoge waarden zien. Mensen kunnen zelf metingen van verschillende locaties met elkaar vergelijken via de kaart van Hollandse Luchten en jaargemiddelden makkelijk terugzien op de website van GGD Amsterdam.

Afbeelding met daarop de officiële grenswaarden van stikstofdioxide in de lucht via de website van Atlas van de Leefomgeving

Er zijn vragen gesteld over de stikstofdioxidegehalten bij het Planetenplein in Haarlem. Op deze locatie blijken de metingen mee te vallen. In Beverwijk worden er vragen gesteld over de drukke Koningsstraat. Over de hoek van de Koningsstraat en de Peperstraat maakt de gemeente Beverwijk zich ook zorgen: het is bekend dat mensen daar veel last hebben van verkeer. Toch zijn de metingen niet zo hoog als rond de A22 in Beverwijk. In Velsen-Zuid zijn vragen gesteld over de kruising Parkweg en `s-Gravenlust. Daar zijn de metingen vergelijkbaar met die op de Koningstraat in Beverwijk. Ze zijn hoger dan op andere locaties, maar ook niet de hoogste in Velsen.

Onlangs is er een interessant artikel gepubliceerd door Investico over het wonen bij drukke wegen.

Stikstofdioxide in de lucht neemt af

Aan het begin van de presentatie laat Tobias een grafiek zien waarop te zien is dat het gehalte stikstofdioxide in de lucht elk jaar afneemt op punten met veel verkeer. Dat kan komen omdat er op die punten minder verkeer is, maar ook omdat meer mensen elektrisch rijden,  fietsen of met het openbaar vervoer gaan. De meeste aanwezigen zien hier een aanmoediging in: we kunnen er allemaal iets aan doen.

Stikstofdioxide komt niet alleen vrij door verkeer. Het komt vrij bij alle vormen van verbranding. Dus ook bij (haard)vuur, de CV-ketel die op gas brandt en ook bij het opwekken van een deel van de elektriciteitsvoorziening. Ook dit zijn zaken waarvoor we de handen ineen kunnen slaan.

Als we het hebben over de “stikstofcrisis” dan gaat het niet alleen over luchtvervuiling door stikstofdioxide, maar ook door ammoniak. Lees hier meer over de stikstofcrisis.

Betrouwbare metingen, maar geen specifieke bronduiding

Tot slot hebben we meer geleerd over de betrouwbaarheid van de metingen. De GGD Amsterdam hangt de Palmesbuisjes zelf op, en analyseert deze elke vier weken. Het is hiermee een bewezen en beproefde methode. De data is erg betrouwbaar, vertelt Tobias.

Het gaat bij deze metingen wel om vierwekelijkse gemiddelden. Het is dus niet mogelijk om een tijdstip aan te wijzen waarop er de meeste uitstoot is, zoals de spits. Daarnaast staat er geen afzender op stikstofdioxide. Net zoals bij onze fijnstofmetingen is het daarom moeilijk te bewijzen van welke bron de gemeten stikstofdioxide precies van afkomstig is.

Kijk de online bijeenkomst terug

Wil je nog meer weten over deze avond? Kijk dan de opname van de online bijeenkomst terug:

We hadden aan het begin van de avond wat technische problemen waardoor we pas later de opname hebben kunnen starten. Als de video start val je daarom midden in een slide met vragen over Haarlem. Tobias Koster van de GGD zit dan midden in een verhaal over de Planetenbuurt.

 

Meer informatie

Wil je lid worden? Meld je aan.

Blijf op de hoogte, meld je aan voor de nieuwsbrief.