Foto CC BY-NC-ND Emma Schep, Waag Futurelab, 2023

Verslag: In de Gooi- en Vechtstreek willen leden meer leren over de kwaliteit van de data en de sensoren

Tijdens de bijeenkomst Meetstrategie Bepalen bespraken de meetgroepen uit Gooise Meren en de BEL-gemeenten de gezamenlijke doelen voor 2024.

Leden van de meetgroepen Gooise Meren en de BEL-gemeenten kwamen bij elkaar in De Groene Ruijter in Bussum. Deze inspirerende groene werkplaats in een oud schoolgebouw bood ruimte om gezamenlijke doelen te stellen en de strategie voor de komende tijd te bepalen.

Jikke van den Ende van Waag Futurelab was aanwezig om de meetgroep hierbij te ondersteunen. Naast de leden waren Femke Jongeneelen (Gooise Meren) en Caroline van de Steeg (BEL) namens de gemeenten en Tobias Koster van de GGD Amsterdam aanwezig.

Terugblik afgelopen meetjaar

In de meetgroepen wordt al anderhalf jaar met ongeveer 30 sensoren fijnstof gemeten. Eind vorig jaar, tijdens de data-analyse bijeenkomst, presenteerde bewoner Ruud Klaui het onderzoek naar de luchtkwaliteit in de BEL-gemeenten. Hij vergeleek de resultaten met die van andere  meetgroepen in de Gooi- en Vechtstreek. en :  de data uit de overige meetgroepen van Hollandse Luchten. De verschillen bleken minimaal en de resultaten leken mee te vallen.

Onder de leden heerst een zorg over de betrouwbaarheid van de sensoren en de data. Er staat geen meetstation van Luchtmeetnet in de regio, waardoor de data niet direct vergeleken kan worden met officiële metingen. Er zijn veel vragen over de afwijkende pieken die de sensoren laten zien.

Meer inzicht in kwaliteit sensoren en data

Bewoners willen grip krijgen op hun leefomgeving: de inzichten die ze opdoen over de luchtkwaliteit in hun woongebied willen ze graag kunnen inzetten, bijvoorbeeld in gesprek met de gemeenten. Vragen als “waar komt de uitstoot vandaan” of “hoe verhoudt de lokale fijnstofconcentratie zich tot de normen” willen ze daarom kunnen beantwoorden. De metingen brengen daarvoor op dit moment nog (te) veel onzekerheid met zich mee.

De meetgroep zou daarom graag meer kennis over (de kwaliteit van) de sensoren en de data opdoen. Ze zijn benieuwd naar wat de sensoren precies kunnen meten en wat niet en wat dat vervolgens zegt over de meetresultaten uit hun woonomgeving. Daarom wordt er met elkaar afgesproken om een volgende verdiepende data-analysesessie te organiseren met hulp van experts (TNO/GGD).

Stikstofdioxide

Naast fijnstof wordt er ook al geruime tijd stikstofdioxide gemeten in de Gooi- en Vechtstreek. Met behulp van Palmesbuisjes meet de GGD Amsterdam op meerdere locaties de gemiddelde concentratie. Deze waarden staan ook op de online kaart van Hollandse Luchten. In de BEL-gemeenten wordt er het langst gemeten. In 2022 publiceerde de GGD Amsterdam de meetresultaten voor dat jaar. Hieruit bleek dat de uitstoot voldoet aan de Europese normen maar dat de gemeten waarden wel hoger zijn dan de advieswaarden van de WHO. De meetresultaten zijn het hoogst op de plekken waar een grote hoeveelheid wegverkeer plaatsvindt. Tobias van de GGD Amsterdam geeft aan dat er komend jaar opnieuw een rapport zal verschijnen over de meetresultaten van 2023, ook voor Gooise Meren en Hilversum.

Communicatie vanuit gemeenten

Zowel Femke (Gooise Meren) als Caroline (BEL) geven aan dat zij beide op dit moment werken aan aansluiting van de gemeenten bij het Schone Luchten Akkoord. Dat is op dit moment nog niet het geval, maar vanuit de leden werd de wens uitgesproken dat er meer communicatie richting de bewoners mag plaatsvinden over de activiteiten die er plaatsvinden als het gaat om de leefomgeving en in specifiek geval de luchtkwaliteit. Daarnaast stellen de bewoners dat het belangrijk is dat deze communicatie juist vanuit gemeenten plaatsvindt: dan pas bereik je een grote groep en komt het beter over. Hierover zullen komend jaar meer gesprekken worden gevoerd.

Uitbreiding van het meetnet

Er zijn nog enkele sensoren beschikbaar die de meetgroep kan inzetten. Er is afgesproken om naar aanleiding van de verdiepende data-analyse sessie te bepalen op welke plekken er nog sensoren nodig zijn. Op basis daarvan kan er in het netwerk van de leden gezocht worden naar mensen die nog een sensor zouden kunnen ophangen.

Meer weten?

Heb je interesse in het plaatsen van een sensor en wil je lid worden van de meetgroep in Gooise Meren of de BEL-gemeenten? Meld je aan via jikke@waag.org. Blijf op de hoogte door je aan te melden voor de nieuwsbrief!

Meld je aan voor de nieuwsbrief