Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023

Experimenten met het zichtbaar maken van luchtvervuiling

Citizen Science Lab in Leiden stelt sensor met light painting installatie beschikbaar

Met de speciale Pollution painter kun je de luchtkwaliteit op de foto zetten!

De Pollution painter is een installatie die bestaat uit een fijnstofmeter en een lichtstok. De fijnstofmeter meet de luchtkwaliteit, en een minicomputer vertaalt deze metingen naar lichtsignalen. Door die lichtsignalen te fotograferen krijg je een beeld van de luchtkwaliteit. Jikke, Sylke en Emma van Waag Futurelab bouwden zo’n Pollution painter tijdens een workshop van het Citizen Science Lab in Leiden. De Pollution painter die Waag bouwde is te leen voor alle leden van Hollandse Luchten!

De Pollution painter

Op de Koppelting Conferentie leerden Jikke, Sylke en Emma van Waag Futurelab om een Pollution painter in elkaar te zetten waarmee je fijnstof in de lucht zichtbaar kunt maken. Deze workshop werd georganiseerd door Marin Visscher en Margaret Gold van het Citizen Science Lab in Leiden. Zij bouwen voort op het werk van de Engelse kunstenaar Robin Price en milieuwetenschapper prof. Francis Pope. In het project Air of the Anthropocene ontwikkelden zij de Pollution painter om het “onzichtbare zichtbaar te maken”.

Hoe maak je foto’s met de Pollution painter?

Ondertussen hebben Jikke, Anna, Emma en Annabel ook zelf geëxperimenteerd met het maken van foto’s. Hieronder zie je twee van onze resultaten, een bij het Waag-gebouw in Amsterdam, en een in Wijk aan Zee. In dit stukje delen we een paar bevindingen met je over het maken van de foto’s.

Het Waag gebouw, hoofdkantoor van Hollandse Luchten. Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023

Bovenstaande foto is gemaakt in Amsterdam, toen het al aardig donker was. Omdat het Waag gebouw mooi uitgelicht is, zie je toch de details van het gebouw goed. Als het donkerder is buiten, is het moeilijk om de camera alle details te laten opnemen.

Wijk aan Zee met Tata Steel op de achtergrond. Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023

Deze foto in Wijk aan Zee is gemaakt in de schemering, toen het nog niet helemaal donker was. Je ziet meer details van de gebouwen die niet zijn uitgelicht. Het is goed mogelijk om een lichtfoto te maken als het nog niet helemaal donker is. Dit is misschien zelfs nog wel mooier. 

Je werkt met een statief en een lange sluitertijd van 15 seconden. Om het statief goed te positioneren, en een goede route met de lichtbalk te lopen, heb je veel tijd nodig per locatie. Als je in de schemering wil fotografen, kun je realistisch gezien maar een locatie per avond fotograferen. 

Tweede compositie bij het Waag gebouw. Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023

Hierboven kun je zien dat je een heel ander effect krijgt als je de lichtjes naast het gebouw laat verschijnen in plaats van er geheel overheen. Dit hebben we in Wijk aan Zee ook geprobeerd zoals je hieronder kunt zien. Maar dan vielen de lichtjes naar ons idee niet genoeg op. 

Wijk aan Zee, Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023
Wijk aan Zee, Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023

En bij deze foto vonden we juist dat de lichtjes te veel het zicht op het dorp beperkten. Kortom, je kunt veel kanten op, veel experimenteren, en veel fouten maken. Het is daarom mooi als je het kunt doen op de plek waar je woont, zodat je elke avond een beetje kunt experimenteren. Het fijnstofgehalte in de lucht varieert ook per dag, per plek en per minuut. Wij hebben de PM 2.5 afgelezen van een sensor in de buurt. In Wijk aan Zee was het volgens het meetstation van Luchtmeetnet 11,3 μg per m3 op het moment dat wij fotografeerden. In Amsterdam was het 10,1 μg per m3 op het moment van het makenvan de foto, dit hebben we ook afgelezen van sensoren uit de buurt.

Hier zie je Robin Price zelf aan het werk tijdens het maken van zo’n “Pollution Painting”:

 

Margaret Gold van het Citizen Science Lab Leiden is nu met haar team bezig om te documenteren hoe je zelf zo’n installatie maakt. Daarbij is ze ook bereid om meer uitleg te geven. Ze is ook actief en te bereiken via het Samen Meten forum.

Op deze website van het Citizen Science lab kun je foto’s per locatie uploaden. Hier hebben we onze foto’s nu opgezet, en hopelijk komen daar in de toekomst nog veel meer foto’s bij!

Toevoeging 27 oktober

Annabel en Emma zijn terug geweest naar Wijk aan Zee en hebben de volgende foto’s gemaakt: 

Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023
Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023

Deze foto’s zijn beiden gemaakt vanaf het Paasduin, een met zicht op de staalfabriek en een met zicht op het dorp. Op het uur dat wij fotografeerden was er meer fijnstof in de lucht dan op het eerdere moment, op 14 september. Dit is ook goed te zien in het aantal stipjes die de sensor laat knipperen, dat zijn er veel meer dan op de eerdere foto’s.

Actiefoto’s

Op deze “actiefoto’s” zie je hoe het proces er ongeveer aan toe gaat.

Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023
Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023
Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023
Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023
Foto door: Waag Futurelab CC BY-NC-ND, 2023