De online bijeenkomst ‘Hoe beïnvloed ik het beleid van mijn gemeente‘ was erg druk bezocht. De Stichting houtrookvrij heeft het gedeeld op hun sociale media kanalen, en daardoor waren er ook veel aanwezigen die vooral interesse hebben in het beïnvloeden van het beleid van de gemeente op het gebied van handhaving tegen luchtvervuiling door houtstook.
De bijeenkomst vond plaats op zoom, en werd geleid door medewerkers van Waag Futurelab, dit is een verslag van deze bijeenkomst, met behulp van notities en berichten van alle deelnemers. Iedereen is gevraagd om zich voor te stellen in de chat. Van degenen die dat gedaan hebben is deze kaart gemaakt, de post-it is geplakt op de plaats in Nederland waar de deelnemer vandaan komt, je kan op alle plaatjes klikken om alles goed te kunnen te lezen:
Pauline van Norden van de Natuur en Milieufederatie Utrecht start met een presentatie over de gemeente en hoe je als burger invloed kan uitoefenen op het beleid van de gemeente. Het leggen van contact met de gemeente is een project van de lange adem. Het is belangrijk dat je relaties opbouwt en dat je mensen blijft herinneren aan jouw onderwerp. In de presentatie van Pauline vind je een aantal geschikte contactmomenten daar voor. Volgens Pauline werkt honing altijd beter dan azijn. Het helpt als je met een positieve houding de beleidsmakers tegemoet gaat. Samen sta je sterk. Verzamel mensen om je heen die gelijke belangen hebben, dan sta je sterker, en je hebt steun aan elkaar. Je vindt Paulines hele presentatie hieronder.
Tips en vragen van de aanwezigen
Aanwezige raadsleden vullen de presentatie van Pauline aan: benader bijvoorbeeld politieke partijen om luchtkwaliteit in hune verkiezingsprogramma’s op te nemen. Het is altijd moeilijk om onderwerpen te vinden om je als partij mee te profileren. Daarop kun je inspelen met concrete voorstellen. Hiervoor moet je ongeveer een jaar voor de verkiezingen bij de lokale partij aankloppen. De aanwezige raadsleden moedigen de aanwezigen aan om toezeggingen en beleid via de politiek af te dwingen.
Aanwezigen die graag meer handhaving of een verbod op houtstook willen zien, maken zich zorgen om een gebrek aan een landelijke juridische basis. Anderen vinden dat handhaving geregeld kan worden in de APV of de omgevingswet. Er is ook iemand die artikel 5.37 van het Burgerlijk wetboek adviseert, dat gaat over onrechtmatige hinder. Tenslotte tipt een aanwezige om contact op te nemen met de lokale GGD. Zij brengen advies uit over gezondheid en luchtvervuiling door houtstook. Niet iedereen durft zich in het openbaar uit te spreken tegen luchtvervuiling door houstook. Dit komt bijvoorbeeld doordat ze bang zijn voor ruzie met de buren, en daarnaast ligt het onderwerp ook politiek gevoelig.
Deelgroepen in Zoom
Het helpt om samen op te trekken, en de aanwezigen worden uitgenodigd om in deelgroepen in zoom kennis te delen over een specifieke gemeente of een specifiek onderwerp. Hieronder volgen de afbeeldingen van de notities of een samenvatting van de deelgroepen. Als je op de afbeelding klinkt kun je de afbeelding groter bekijken. Zo delen we onze kennis!
Deelgroep Velsen
In de notities van de gemeente Velsen zijn vooral links naar meer informatie opgenomen. Raadsleden Teresa Marcos van D66 en Lara Segers van VVD uit Velsen zijn hierbij aanwezig en geven extra informatie en een blik achter de schermen bij de gemeente. Ontzettend nuttig als je iets wil bereiken in Velsen of elders in de IJmond!
Deelgroep Haarlem
In Haarlem wordt vooral besproken hoe het nu verder moet met de resultaten van Hollandse Luchten. Raadscommissielid Steven Jonker is hierbij aanwezig en geeft extra informatie. Hoe gaat het meer leven bij het college? Komen we wel verder? De belangrijkste tip is dat in maart ’24 in de voortgang van het Actieplan Schone Lucht wordt besproken in Haarlem. Dit biedt een haakje voor het bespreken van acties die volgend uit Hollandse Luchten.
Deelgroep Gooi- en Vechtstreek
In de Gooi- en Vechtstreek zijn de deelnemers al bezig met het benaderen van de provincie Noord-Holland. Als onderdeel van de pilot geluid meten gaan zij het eindrapport aanbieden aan de gedeputeerde. Hier hebben ze het over gehad tijdens de bijeenkomst.
De aanwezigen in de deelgroep Gooi- en Vechtstreek hebben al een paar contacten bij diverse gemeenten opgebouwd. Zij onderschrijven de aanmoediging van Pauline om de communicatie met de gemeente (en andere overheden) te zien als een “project van de lange adem”. Wat betreft de contacten met de gemeente gaat het om stapje voor stapje toewerken naar een nauwere band, niet direct alles willen, zorgen dat er steeds meer/beter geluisterd wordt en dat er wederzijds begrip ontstaat.
Alle aanwezigen uit de deelgroep Gooi- en Vecht zijn lid van Hollandse Luchten. De data die zij verzamelen over luchtkwaliteit helpt hen om het gesprek aan te gaan met beleidsmakers. De aanwezigen zouden graag willen dat je hardere conclusies kan trekken uit de data. Momenteel vinden zij dit nu niet genoeg bewijslast. Het zou helpen als je een duidelijke bron van fijnstof of stikstofdioxide kan aanwijzen, en daardoor kan lobbyen voor maatregelen waardoor er gegarandeerd iets aan gedaan kan worden.
Gemeenten kennen beleid, wetten en regels. Bewoners kennen de context. Het helpt om experts uit te nodigen voor gesprekken tussen beide partijen. Gemeenten zouden zich niet alleen op beleid moeten richten, maar zich af moeten vragen ‘hoe kun je de bewoners vanuit hun behoeften ondersteunen?’ Politiek draagvlak creëren is het allerbelangrijkst; bewoners hebben invloed op lokale politieke partijen door hun stemgedrag. Als politieke partijen weten dat luchtkwaliteit een belangrijk thema is, kunnen zij daar ook een partijprogramma op samenstellen. Zo kunnen wij als activisten, mensen en buurtbewoners er weer op wijzen dat daar verschil kan worden gemaakt.
- Gebruik voorbeelden uit andere gemeenten in je gesprek met de gemeente: zoals het voorbeeld van Amsterdam dat nu overal 30 km/u heeft ingevoerd. Geef voorbeelden waarom het kan.
- Bewonersgroep is een sterke partij: samen sta je sterk. Verschillende mate van betrokkenheid: een kerngroep, activisten, en misschien geïnteresseerden die af en toe aansluiten of slechts een handtekening zetten (bijvoorbeeld). Niet iedereen heeft de tijd of is in staat om actief een bijdrage te leveren, maar ziet het misschien wel graag anders. Maar hoe groter de groep: hoe beter.
- Door blijven zetten: niet te snel en te veel willen.
Deelgroep gemeente algemeen
Omdat een aantal mensen uit verschillende gemeenten aansloten hebben we een groep ingericht die gaat over het beïnvloeden van de gemeente “in het algemeen”, dus niet gericht op een specifieke gemeente. Pauline van de Natuur en Milieufederatie Utrecht sluit aan bij deze groep. In de onderstaande afbeeling zie je dat er heel veel praktische tips in staan, van welke ambtenaren je zou kunnen benaderen, het indienen van een handhavingsverzoek tot de mogelijkheid tot subsidie bij het verwijderen van een houtkachel.
Deelgroep houtstook
In voorbereiding op deze workshop werd Hollandse Luchten benaderd door Goos Hageman, raadslid voor de PvdA in Rheden. Hij wilde graag onderzoeken wat de gemeente zelf kan doen om te handhaven op luchtvervuiling door houtstook. Een geweldig initiatief natuurlijk, en fijn dat er iemand bij is die juist vanuit de gemeente denkt. Hier onder vind je de notities van deze deelgroep. Je kan er weer op klikken om het plaatje groter te bekijken.
Conclusies en bevindingen
Tot slot kwamen alle aanwezigen terug in een grote online bijeenkomst en werd er gevraagd naar hun conclusies en bevindingen in de deelsessies. Deze vind je hieronder, geclusterd op onderwerp. Je ziet dat aanwezigen er echt iets aan hebben om samen kennis en zorgen te delen. Samen sta je sterker en weet je meer. Ook worden er tips, podcasts en links gedeeld om verder actie te kunnen ondernemen voor een schonere lucht.
Tot slot worden er nog een heel aantal links en bronnen gedeeld door de aanwezigen. Deze vind je onder dit artikel. Het was een zeer drukbezochte bijeenkomst met veel informatie, dus ik hoop dat dit verslag iedereen helpt om samen de luchtkwaliteit samen meetbaar beter te maken!