Begin dit jaar merkten bewoners op dat de SODAQ AIR soms hoge pieken geeft vergeleken met de officiële meetstations. Naar aanleiding van deze observaties is de data-science werkgroep toen gestart met onderzoek naar hoge waarden.
Onderzoek naar hoge en lage waarden
Inmiddels is bekend dat luchtvochtigheid en temperatuur van invloed zijn op de metingen.
De data-science werkgroep heeft de data tussen februari 2023 en september 2023 geanalyseerd. In deze periode zijn er namelijk data beschikbaar van sensoren die op het officiële meetstation meten, zogenaamde co-locatie van sensoren. Uit deze analyse bleek dat wanneer er buiten een hoge luchtvochtigheid is, de SODAQ AIR de fijnstofmetingen overschat (zie Figuur 1). Tegelijkertijd lijkt er bij een lage luchtvochtigheid een kleine onderschatting vastgesteld. Dat blijkt ook uit het verschil in metingen tussen zomer en winter: in de winter is de luchtvochtigheid relatief hoog en zijn er flinke uitschieters in de data te zien, in de zomer is de luchtvochtigheid relatief laag en zien we minder uitschieters in de data. Temperatuur speelt hier automatisch ook een rol in, omdat een lage temperatuur vaak samengaat met hoge luchtvochtigheid. We sluiten echter niet uit dat temperatuur ook een eigen bijdrage heeft in dit verschijnsel los van de luchtvochtigheid (zie Figuur 1).
Dit is echter nog geen volledige verklaring voor de hoge waarden. De luchtvochtigheid en temperatuur zijn waarschijnlijk niet de enige factoren die een rol spelen in de over- en onderschattingen. Het ontwerp van de behuizing is mogelijk van invloed op de metingen. Dit wordt nog verder onderzocht door middel van co-locatie.
Op het forum worden ook analyses gedeeld van de overschattingen van de SODAQ AIR.
Kalibratie Hollandse Luchten data
De data-science werkgroep werkt ook aan een correctie van de data (kalibratie). We kunnen de data corrigeren, omdat we zien dat alle SODAQ AIRs ongeveer dezelfde overschattingen meten. Op eenzelfde locatie komen de metingen van verschillende SODAQ AIRs goed overeen. Weten wat te hoge of lage waarden veroorzaakt kan helpen met het corrigeren van de data. Mogelijk kunnen we volgend jaar de kalibratie van de data gebruiken. De ruwe (onbewerkte) data zullen ook altijd beschikbaar blijven.
Kalibratie door RIVM
Eind dit jaar brengt het RIVM een algemene kalibratie voor alle SPS30-sensoren. Dit is een andere kalibratie dan waar de Hollandse Luchten data-science werkgroep aan werkt. De kalibraties worden op een verschillende manier ontwikkeld. De data-science werkgroep van Hollandse Luchten gebruikt een zogenaamd regressiemodel: het model wordt getraind door middel van historische data en andere datasets (bijvoorbeeld temperatuur en luchtvochtigheiddata). Het RIVM maakt een kalibratie door sensoren in een bepaalde regio en op LML-stations met elkaar te vergelijken. Lees meer over de kalibratie door het RIVM.
Zijn de data wel bruikbaar?
Ondanks dat de waarden van de SODAQ AIR soms te hoog zijn, zijn de data wel bruikbaar. De data lenen zich momenteel vooral voor het analyseren van relatieve waarden: de relatieve verschillen en trends. Bijvoorbeeld de verschillen tussen twee groepen sensoren op verschillende locaties of in de tijd. Een voorbeeld van zo’n analyse van de Hollandse Luchten metingen wordt beschreven in het RIVM-rapport over Tatasteel.
Benieuwd hoe je zelf de data kunt analyseren? Volg de stappen in de blog Hoe kun je met het Hollandse Luchten dashboard onderzoek doen naar bronbepaling? of kijk de data-dashboard tutorial terug.
Het meten van luchtkwaliteit met sensoren is nog in ontwikkeling. Het zijn geen officiële meetinstrumenten, maar de metingen kunnen wel indicatief gebruikt worden. De indicaties kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden om te bepalen waar of naar wat verder onderzoek moet worden gedaan.
Kwaliteit van data
Vaak worden er vragen gesteld over de kwaliteit van de data. Onderzoek naar de datakwaliteit bestaat uit meer dan alleen de vraag: komen de waarden overeen met het de metingen van het officiële meetpunt? Datakwaliteit gaat bijvoorbeeld ook over gaten in de data. Ook deze onderdelen worden door de data-science werkgroep onderzocht. In dit artikel werd gefocust op in hoeverre metingen van de SODAQ AIR overeenkomen met de officiële metingen.
Sidenote: De tussentijdse update die SODAQ heeft uitgevoerd om de data te verbeteren, heeft geen invloed gehad op dit onderzoek. We zien namelijk nog geen verandering in de metingen voor en na de update.